Niveau B1 - Lezen - Tekst 1

Op 21 maart 2018 waren er verkiezingen voor de gemeenteraad¹; mensen van 18 jaar en ouder konden stemmen² op een politieke partij in hun gemeente.

Stemmen          

Wat is de gemeenteraad?
De gemeenteraad is het politieke ‘parlement’ van een gemeente. Een gemeente kan een (grote) stad zijn, maar ook een combinatie van een paar dorpen. Er zijn in totaal ongeveer 400 gemeentes. Elke gemeente heeft een gemeenteraad. De mensen in de gemeenteraad zijn allemaal lid van een politieke partij. Ze worden elke vier jaar gekozen door de inwoners van de gemeente. De partijen maken verkiezingsprogramma’s; daarin vertellen ze wat hun plannen voor de gemeente zijn. Bijvoorbeeld: waar moeten nieuwe huizen of een nieuwe wijk³ gebouwd worden? Hoe moet de zorg⁴ georganiseerd worden? Wat is het belangrijkste, en waar moet meer of juist minder geld naartoe? Naar de zorg, of naar onderwijs? Of naar veiligheid en politie, het bedrijfsleven⁵ of naar het bestrijden⁷ van armoede⁶? Naar sport, of naar taallessen? Of naar de bibliotheken? Moet er een asielzoekerscentrum komen, en waar dan? En hoe hoog moet de gemeentebelasting zijn? Alle politieke partijen hebben daar ideeën over, en die ideeën schrijven ze op in hun verkiezingsprogramma.

Wie mogen er stemmen?
Elke vier jaar stem je dus in jouw gemeente op een politieke partij, en op een lid (een man of een vrouw) van die politieke partij. Vind je bijvoorbeeld dat de PvdA⁸ goede ideeën heeft? Dan stem je op iemand van de PvdA. Vind je het CDA⁸ de beste partij? Dan kies je voor iemand van het CDA. Of op een andere partij natuurlijk. Dat mag iedereen helemaal zelf beslissen⁹. Maar wie mogen er allemaal stemmen? Mensen met de Nederlandse nationaliteit van 18 jaar en ouder mogen stemmen. Maar ook mensen met een paspoort van een EU-land (landen van de Europese Unie) mogen stemmen. En ook mensen uit andere landen mogen stemmen, als ze een geldige verblijfsvergunning hebben en minimaal vijf jaar legaal in Nederland zijn.

Het College van B&W¹⁰: de ‘regering’ van de gemeente
Na de verkiezingen moeten de partijen een nieuw College van Burgemeester & Wethouders maken. Dat college is de ‘regering’ van de gemeente. Eerst mag de grootste partij proberen samen met andere partijen een college te maken. Het college maakt dan de definitieve plannen voor de volgende vier jaar. De burgemeester¹¹ voert de plannen uit¹², samen met de wethouders¹³. De partijen die in het college zitten kiezen de wethouders. De wethouders voeren de plannen voor een speciaal onderwerp uit. Er is bijvoorbeeld een wethouder voor financiën, een voor onderwijs, een voor zorg en welzijn, een voor wonen, een voor verkeer etc. De gemeenteraad praat en stemt over de plannen van het college. De mensen in de gemeenteraad controleren ook het werk van de burgemeester en de wethouders. Ze kijken of de burgemeester zijn werk goed doet.

Hoeveel mensen zitten er in een gemeenteraad?
Hoe groter een gemeente, hoe meer mensen er in de gemeenteraad zitten. In de gemeenteraad van grote steden, zoals Den Haag, Rotterdam en Amsterdam, zitten bijvoorbeeld 45 mensen, en in een kleinere gemeente, bijvoorbeeld Medemblik, zitten 27 mensen.

Wil je meer weten?
Misschien heb je nog veel vragen. Bijvoorbeeld: hoe weet je nu precies wat alle partijen in jouw gemeente willen? Hoe kies je een partij? Als je zelf niet kunt stemmen, mag je dan iemand anders vragen om voor jou te stemmen? Als je meer wilt weten, lees dan de ‘Verkiezingskrant in gewone taal’ van ProDemos op internet.

Of kijk eens op https://stemwijzer.nl/ Op deze website kan je een test doen om te kijken welke politieke partijen vaak dezelfde ideeën hebben als jij zelf.
Wil je weten welke partijen er in de Tweede Kamer (het nationale parlement) zitten? Lees dan ook deze tekst op nt2taalmenu.nl: ‘De Tweede Kamerverkiezingen’. Daar vind je ook korte informatie over de ideeën van de partijen.

Stemmen